Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Hayrullah Gölen, Dünya KOAH Günü nedeniyle açıklamalarda bulundu.
KOAH’ın tanımını yapan Uzm. Dr. Gölen, “Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) halk dilinde kronik bronşittir. Akciğerlerde hava hapsi olup da işte uzun süre, üç aydan uzun süre öksürük, balgam, nefes darlığı şikayetleriyle hastaların bize başvuran ve bizim de uzun süre takip ettiğimiz hastalardır. KOAH hastalığı, akciğerlerin kronik yani müzmin bir hastalığıdır Dünyada ve Türkiye'de ölümlerde üçüncü sırada yer almaktadır. Her yıl dünyada 3 milyonun yakın insan hayatını kaybetmekte. Türkiye'deki de yüzde altmış ölümlerden KOAH sorumlu tutulmaktadır” dedi.
KOAH’ın sebeplerini sıralayan Uzm. Dr. Hayrullah Gölen, “KOAH'ı hazırlayan, KOAH'a sebebiyet veren faktörleri gözden geçirmemiz lazım. Bunlardan en önemlisi Türkiye'de sigara kullanımıdır. Bunun dışında çevresel faktörler, genetik faktörler var tabii ki olayın içinde. Onun dışında bir de mesleki faktörler var. Tozlu, dumanlı ortamlarda, değişik hastalıklara sebep olacak kimyasallarla uğraşan, boyacılık artı diğer mesleki maruziyetler vardır. Duman etkisi kapan, kırsalda bildiğimiz bu ısınmada biyokütle dediğimiz tezek kullanımı. Eskiden daha fazlaydı, şimdi daha azaldı bu tarz maruziyetler. Bu maruziyetler, toksinler nedeniyle akciğerlerimizde bir takım bronşlarda yapısal bozukluklar, patolojik yapılar oluşturmakta. Akciğerlerde oksijen, karbondioksit değişiminin olduğu uç kısımlarda, alveol dediğimiz, akciğerlerin hava değişimi olan yapılarda değişiklik oluşturmakta. Hem kanda oksijen oranı düşmekte, hem de solunum yetmezliği gibi bir takım sebeplere sebep olmaktadır, oluşturmaktadır” dedi.
Tedavi yöntemlerinden bahseden Uzm. Dr. Gölen, “KOAH hastalığı, ilerleyen dönemlerde sürekli oksijen tedavisine ihtiyaç duyulmasına kadar varabilen ciddi solunum sorunlarına yol açabilmektedir. Hastalar için çoğu zaman ömür boyu inhaler tedavileri uygulanmakta olup, bu tedavilerin düzenlenmesi ve takip edilmesi büyük önem taşımaktadır.Bu noktada en kritik unsur, hastalığın önlenmesine yönelik adımların atılmasıdır. Özellikle sigaranın bırakılması, hastalığın gelişimini engellemede en etkili faktörlerin başında gelmektedir. KOAH’ın önemli bir yönü, aslında önlenebilir bir hastalık oluşudur. Sigara kullanımının sonlandırılması, tozlu ve dumanlı ortamlara maruziyetin azaltılması ve bireylerin çevresel risk faktörlerinden korunması, hastalığın ortaya çıkmasını büyük ölçüde engelleyebilmektedir. Bu nedenle, KOAH ile mücadelede hem bireysel hem de toplumsal düzeyde farkındalığın artırılması ve koruyucu önlemlerin kararlılıkla uygulanması büyük önem taşımaktadır” dedi.
KOAH’ın tedavisi olan bir hastalık olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Gölen sözlerini şöyle tamamladı,
“KOAH, dünya genelinde mortalite yani ölüm nedenleri arasında giderek daha üst sıralara çıkmaktadır. Oysa bu hastalık, doğru yaklaşım ve düzenli takip ile yönetilebilir bir tablodur. Yapılan araştırmalar, Türkiye’de özellikle 40 yaş üzerindeki her 5 kişiden birinde potansiyel KOAH bulunduğunu ortaya koymaktadır. Hastalığın sinsi bir seyir göstermesi nedeniyle birçok birey belirtileri fark edememekte ya da farklı sebeplere bağlamaktadır. “Sigara içiyorum, balgam çıkarmam normal” ya da “Merdiven çıkarken nefesim kesiliyor, yaşlandım” gibi bahaneler, hastalığın geç fark edilmesine yol açmaktadır. Hastalar bize ulaştığında genellikle KOAH’ın üç evresinden biri olan hafif, orta ya da ileri düzeyde bir tabloyla karşılaşmaktayız. Tanı koyma sürecinde hem fizik muayeneden yararlanmakta hem de solunum fonksiyon testleri gerçekleştirerek hastalığı kategorize etmekteyiz. Tedavi planlaması da bu değerlendirmelere göre şekillendirilmektedir.
KOAH, belirtildiği gibi sinsi ilerleyen bir hastalıktır. Bu nedenle iki haftadan uzun süren, geçmeyen öksürük durumlarında bireylerin vakit kaybetmeden bir Göğüs Hastalıkları uzmanına başvurmaları büyük önem taşımaktadır. Hastalığın yönetiminde korkuya yer yoktur; asıl önemli olan, başlıca risk faktörü olan sigaranın bırakılmasıdır. Türkiye’de KOAH’ın en önemli nedenlerinden biri sigara kullanımıdır. Bu doğrultuda, Sağlık Bakanlığı bünyesinde Türkiye genelindeki hastanelerde sigara bırakma poliklinikleri hizmet vermektedir. Halk sağlığı kapsamında yürütülen bu hizmetler, vatandaşların sigarayı bırakmasına ve KOAH’tan korunmasına destek olmayı amaçlamaktadır.”